سیفتی باکس و معدوم سازی
سیفتی باکس ها یکی از پرکاربردترین وسایل در محیط های درمانی به شمار می آیند. برای شناخت این ابزار لازم است در ابتدا با کارکرد آن آشنا شویم. همانطور که می دانید زباله های مراکز درمانی، از جمله آلوده ترین و خطرناک ترین پسماندها به شمار می آیند.
دفع و معدوم سازی این زباله ها که اغلب شامل اجسام تیز و برنده مانند سرنگ، کاتتر، شیشه، تیغ جراحی و یا بیوپسی هستند، اهمیت زیادی داشته و در عین حال کار بسیار دشواری ست. چرا که هرگونه تماس مستقیم یا غیر مستقیم انسان با این دسته از زباله های عفونی، خطراتی همچون جراحت و یا ابتلا به بیماری های ایدز، هپاتیت ب و یا هپاتیت c را به همراه دارد.
سیفتی باکس ها با کارکرد ویژه خود توانسته اند این چالش بزرگ را برطرف کنند. این ظروف ایمن به دفع و امحای اصولی پسماندهایی که احتمال آلودگی در آن ها وجود دارد پرداخته و بدین شکل خطرات و آسیب های ناشی از آن را برطرف ساخته است.
سیفتی باکس چیست؟
سیفتی باکس به ظروف زرد رنگی گفته می شود که عمدتاً از پلیمر مقاوم پلی پروپیلن ساخته شده و در برابر ضربه، اعمال نیرو، نشتی و نفوذپذیری مقاوم است. این جعبه های ایمن با نام علمی Sharps Container شناخته شده و به صورت یکبار مصرف تولید می شوند.
از سیفتی باکس ها به منظور مدیریت و حفظ پسماند های تیز و برنده استفاده می شود. کارکنان بیمارستان این ظروف را تا وقتی که خط نشانه آن پر شود، مورد استفاده قرار می دهند. این خط که با عنوان Maximum Filling Line نیز شناخته می شود، حداکثر میزان ظرفیت سیفتی باکس را مشخص می کند.
به منظور ایمنی کامل، همواره توصیه می شود جعبه های ایمن بیش از این خط پر نشوند. پس از این سیفتی باکس توسط یک درپوش به طور کامل پلمپ شده و مطابق استاندارهای مربوطه، امحا می شود.
مواد اولیه به کاررفته در این ظروف ایمن، قابلیت بازگشت به طبیعت را دارد. از این رو سوزاندن سیفتی باکس ها آسیبی به طبیعت وارد نمی کند. اهمیت و کارکرد ویژه سیفتی باکس ها در معدوم سازی پسماندهای عفونی، موجب شده تا امروزه این ظروف در ابعاد و اشکال مختلف تولید شوند.
برای مثال برخی سیفتی باکس ها در ابعاد جیبی برای استفاده پرستاران و مراکز سیار ساخته می شوند. در حالیکه برای استفاده مراکز درمانی که به طور معمول پسماند بیشتری تولید می کنند، مدل هایی حجیم و ظرفیت بالا ساخته می شود.
نحوه نگهداری از سیفتی باکس
سیفتی باکس ها یکی از حساس ترین وسایل عمومی در مراکز درمانی به شمار می آید. پرسنل فعال در این مراکز، می بایست نحوه کار با این ابزار را بشناسند و اصول ایمنی را در زمان استفاده از آن رعایت کنند. چرا که هرگونه اهمال و سهل انگاری، موجب بروز مشکلات جدی خواهد شد.
- نصب سیفتی باکس
محل قرارگیری و نصب سیفتی باکس در محیط اهمیت زیادی دارد. همواره توصیه می شود این جعبه های ایمنی به گونه ای نصب شوند که عموم کاربران بتوانند محتویات درون ظرف و همچنین خط حداکثر ظرفیت را ببینند.
در صورت لزوم می توان از انواع نگهدارنده ها و پایه ها برای ایجاد یک ارتفاع مناسب استفاده کرد. بهترین محل برای نگهداری از این ظروف، مکانی خشک، دور از نور مستقیم آفتاب و در بازه دمایی 15 تا 35 درجه سانتی گراد است.
- مدت زمان استفاده از سیفتی باکس
همانطور که گفته شد در سیفتی باکس های استاندارد، یک خط اضطراری تعیین کننده میزان ظرفیت جعبه می باشد. اما نمی توان بیش از 3 روز منتظر تکمیل ظرفیت سیفتی باکس ماند. از آنجایی که نگهداری و حفظ زباله های عفونی در داخل بخش ها خطرناک است، لازم است پس از گذشت 3 روز سیفتی باکس با هر میزان ظرفیتی امحا شود.
در مراکز پر مصرف نیز پس از تکمیل ظرفیت سه چهارم ظرف، درب آن پلمپ شده و چسب زده می شود. در مرحله بعد سیفتی باکس در کیسه پسماند زرد رنگ قرار می گیرد تا به سرعت از محیط درمانی خارج شود.
- محتویات سیفتی باکس
جعبه های ایمن به منظور مدیریت زباله های عفونی و نوک تیز طراحی شده اند. از این رو افراد مجاز به ریختن زباله های معمولی خود در ظروف سیفتی باکس نیستند. همچنین به هیچ وجه نمی توانند به طور شخصی اقدام به تخلیه ظرف و استفاده مجدد از آن کنند.
نکات مهم در خرید سیفتی باکس
تا اینجا به اهمیت استفاده از سیفتی باکس ها پی بردید. پرواضح است که استفاده از نمونه های فیک و تقلبی می تواند خطرات بسیاری را متوجه کارکنان بیمارستان کند. انتخاب و خرید نادرست سیفتی باکس نه تنها شرایط ایمنی به وجود نمی آورد، بلکه با ایجاد توهم ایمنی، خطرات مربوط به سلامتی را افزایش داده و پرسنل مراکز درمانی را در خطر ابتلا به انواع بیماری های عفونی قرار می دهد.
بر همین اساس لازم است سیفتی باکس خریداری شده را از چند منظر مورد بررسی قرار دهید. یک سیفتی باکس های با کیفیت دارای چند ویژگی مشترک هستند.
- دارای دهانه ای بزرگ و گشاد هستند تا کاربران وسایل خود را به راحتی داخل آن بیندازند.
- دارای بدنه و درپوش مقاوم هستند. درب آن ها به راحتی بسته شده و قفل می شود.
- دارای قفل های مستحکم هستند و کاربران می توانند قفل آن را به شکل موقت یا دائم ببندند.
- خط حداکثر ظرفیت درون آن ها قابل مشاهده است.
- قابلیت بازیافت دارند.
- بر روی بدنه آن ها برچسب خطر محیط زیست چسبانده شده است.
- دیواره های آنان نفوذ ناپذیر بوده و در برابر نشت، سوراخ شدن و پارگی مقاوم است.
- در زمان امحا و سوزاندن آلاینده کمتری تولید می کنند. (در صورتی که بدنه سیفتی باکس از جنس مواد بازیافتی غیر استاندارد باشد، سوزاندن آن باعث انتشار و فوران گازهای سمی می شود.)
- سقوط از ارتفاع یک متری موجب شکسته شدن بدنه آنان نمی شود.
- در بدنه آن ها یک دستگیره ارگونومیک به کار گرفته شده تا کاربران بتوانند این جعبه را به راحتی حمل و جابجا کنند.
- در برابر حرارت مقاوم بوده و قابلیت اتوکلاو دارند. در سیفتی باکس های استاندارد، اتوکلاو در دمای 110 درجه سانتی گراد و فشار 5.1 اتمسفر موجب نشت محتویات و یا دفرمگی محصول نمی شود.
انواع سیفتی باکس ها
جعبه های ایمن به طور کلی در دو شکل استوانه ای و یا مکعبی تولید می شوند. در ساخت این جعبه ها از پلاستیک فشرده و مقاوم و یا مقوا استفاده می شود. حجم این جعبه ها نیز به طور معمولی 1، 2، 3، 5، 7، 12 و یا 24 لیتر در نظر گرفته می شود.
به منظور مدیریت بهتر و سازماندهی به انواع پسماندهای بیمارستانی، از یک سیستم کد گذاری رنگی برای بدنه سیفتی باکس استفاده می شود. در این صورت شناسایی نوع زباله و دفع آن با دقت بیشتر و سرعت عمل بالاتری صورت می گیرد.
- رنگ زرد: برای استفاده پسماندهای عفونی و اشیاء نوک تیز کاملا تخلیه نشده
- رنگ نارنجی: برای استفاده پسماندهای عفونی و اشیاء نوک تیز کاملا تخلیه شده
- رنگ بنفش: برای دفع اشياء تيز و آلوده
- رنگ آبی: برای دفع پسماندهای دارویی